Γράφει ο Νίκος Μίνης *

- Υπάρχει κανείς, εκτός αρχαιολόγων και ιστορικών, ο οποίος γνωρίζει αυτόν τον μοναδικό στην Ελλάδα πέτρινο οικισμό, ο οποίος, φυσικά και δεν βρίσκεται στις υπώρειες της Ακρόπολης ή στην Αττική, γενικότερα, άλλά σε μια βραχώδη περιοχή στην Ήπειρο, ανάμεσα στους νομούς 'Αρτης και Πρεβέζης ;
 
Μοναδικές άθικτες πέτρινες κατοικίες κατοίκων από τα μέσα του 4-ου π.Χ. αιώνα, που δεν μπόρεσαν οι ορδές των Ρωμαίων, το 167 π. Χ. να εκθεμελιώσουν, όπως έκαμαν με τις 70 ακμαίες πόλεις της Ηπείρου, που τις ισοπέδωσαν εκ θεμελίων, και 200.000 Ηπειρώτες έσφαξαν ωσάν πρόβατα ή εκτόπισαν σε άλλα μέρη.
Ο Στράβων ,επισκεπτόμενος την καμένη και εντελώς ισοπεδωμένη Ήπειρο, γράφει: Ερείπια μόνο, τίποτε δεν άφησαν όρθιο , ούτε κόσμος μήτε ζωή ή ανθρώπινη κοινωνία υπάρχει, όλα στάχτη και έρημος έγιναν , από την οργή και το μίσος των Ρωμαίων κατά των Ηπειρωτών του Πύρρου, έτσι ώστε τίποτε δεν θυμίζει πια την εύανδρη ελληνική χώρα.
 
Το Όρραον, γνωστό από τον 19- ο αιώνα σε ξένους αρχαιολόγους, 'Αγγλους και Γερμανούς, πρωτάκουσα/ πρωτοδιάβασα στο συγκλονιστικό και μεγαλειώδες πόνημα του σύγχρονου Φιλέλληνα και Ελληνιστή, Νίκολας Χάμμοντ, EPIRUS , 1967.
Ο οικισμός αυτός του βασιλιά των Μολοσσών , Αλκέτα, κτίστηκε σε μη προσβάσιμη περιοχή, ανάμεσα στα σημερινά χωριά Γοργόμυλος και Αμμότοπος, Πρεβέζης και Άρτης, αντίστοιχα.
 
* Βλέπετε παρακαλώ στο χάρτη μου, όπου έχω φωτίσει με κίτρινο χρώμα την περιοχή. Μάλλον, η πρόσβαση γίνεται από το Καστρί. Οι ανασκαφές κ.λπ. εργασίες πρέπει να τελείωσαν στις αρχές της χιλιετίας, πριν 15- 20 χρόνια: Ο αρχαιολογικός χώρος είναι προσβάσιμος στους επισκέπτες, όπως με πληροφόρησε άγνωστος κάτοικος αυτών των χωριών.
 

Ένας από τους επιβλητικούς Πύργους, εκτιμάται, πως ανήκει στον βασιλιά Αλκέτα, είναι εντός των τειχών, αλλά και εκτός αυτών υπάρχουν ολόκληρες κατοικίες με τα δωμάτια, όρθιες μεσοτοιχίες, χώροι με δεξαμενές και αποθήκες , μέ υπόγεια και τις αυλές τους.
 
Οι κάτοικοί του υπολογίζονται να ήταν τότε μέχρι 2000 εντός και 10.000 εκτός των τειχών ! 
 
Τα τουριστικά γραφεία δεν γνωρίζουν περισσότερα γι αυτόν τον ιστορικότατο τόπο; 
 
Καλό ταξίδι στο Όρραον !

 * Ο Νίκος Μίνης είναι Μεταφραστής, δάσκαλος της Γερμανικής και αρθρογράφος στον ημερήσιο επαρχιακό τύπο από το 1997